Mikro-, małe i średnie firmy liczą na lepszy dostęp do finansowania

Mikro-, małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP) stanowią trzon polskiej gospodarki – to aż 99% wszystkich firm, które generują niemal połowę PKB. Ich rozwój to nie tylko kwestia krajowej konkurencyjności, ale także przyszłości całej gospodarki. Dziś jednak wiele z tych firm zmaga się z ograniczonym dostępem do finansowania. Banki dostrzegają ten problem i intensyfikują działania, by lepiej odpowiadać na potrzeby MŚP – zarówno w kraju, jak i na rynkach zagranicznych.

Inwestycje w cieniu barier kapitałowych

Choć sektor MŚP odgrywa kluczową rolę w kształtowaniu struktury polskiej gospodarki, poziom inwestycji pozostaje zbyt niski, by zapewnić trwałe fundamenty wzrostu. Z analiz PKO Banku Polskiego wynika, że wiele firm sygnalizuje pogarszającą się konkurencyjność, zarówno na rynku krajowym, jak i zagranicznym. Wpływ mają na to rosnące ceny energii, presja kosztowa i zmiany w globalnych łańcuchach dostaw.

Mikro-, mali i średni przedsiębiorcy wciąż zmagają się z ograniczonym dostępem do kapitału – komentuje Agnieszka Majewska, Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców. — Biuro Rzecznika MŚP współpracuje ze Związkiem Banków Polskich, by ułatwiać firmom dostęp do finansowania. Cieszy fakt, że banki zaczynają tworzyć narzędzia realnie wspierające rozwój sektora MŚP

Portfel kredytowy sektora MŚP: ponad 324 mld zł

Dane Związku Banków Polskich pokazują, że mimo trudności banki wciąż aktywnie finansują sektor MŚP. Na koniec marca 2025 r. łączna wartość portfela kredytowego tego segmentu wyniosła ponad 324 mld zł, z czego mikrofirmy odpowiadały za ponad 50 mld zł. Do tego dochodzi leasing i inne formy finansowania powiązane z sektorem bankowym, których wartość szacuje się na kolejne 100 mld zł.

Banki wspierają przedsiębiorców nie tylko w zakresie finansowania obrotowego, ale także inwestycyjnego i eksportowego — podkreśla Tadeusz Białek, prezes ZBP. — Sektor bankowy pozostaje naturalnym partnerem dla firm na każdym etapie ich rozwoju

Edukacja i ekspansja: dwa kierunki działania

Jednym z wyzwań, przed którym stoją instytucje finansowe, jest niski poziom świadomości przedsiębiorców na temat dostępnych instrumentów wsparcia.

— Wiele firm wciąż nie wie o możliwościach, które oferują banki. Dlatego planujemy wspólne webinaria i działania edukacyjne, by dotrzeć do jak najszerszej grupy przedsiębiorców – zapowiada Majewska.

Równolegle, wsparcie dotyczy także ekspansji zagranicznej – szczególnie istotnej w kontekście dywersyfikacji rynków zbytu. PKO Bank Polski rozwija sieć zagranicznych oddziałów korporacyjnych, odpowiadając na potrzeby firm działających poza granicami kraju.

— Obecnie jesteśmy obecni w Niemczech, Czechach, Słowacji i Ukrainie, a niedawno otworzyliśmy nowy oddział w Rumunii – informuje dr Marek Radzikowski, wiceprezes PKO Banku Polskiego i przewodniczący Rady ZBP ds. MŚP. — Do 2027 roku planujemy obecność w 13 krajach, głównie Europy Zachodniej, gdzie działa coraz więcej polskich firm.

Ukraina – przyszłe centrum aktywności biznesowej?

Odbudowa Ukrainy to potencjalny kierunek ekspansji dla polskich przedsiębiorstw. PKO Bank Polski, poprzez swoją spółkę Kredobank, już teraz wspiera lokalne firmy, m.in. dzięki środkom z Europejskiego Banku Inwestycyjnego i Europejskiego Funduszu Inwestycyjnego.

W lipcu br. podczas Ukraine Recovery Conference w Rzymie podpisano list intencyjny dotyczący udzielenia Kredobankowi gwarancji o wartości 30 mln euro, co pozwoli na wygenerowanie kredytów dla ukraińskich MŚP o wartości ponad 37 mln euro.

— Polska może odegrać istotną rolę w procesie odbudowy Ukrainy. Widzimy zainteresowanie firm tym rynkiem, a my jako bank jesteśmy gotowi do ich wsparcia, kiedy sytuacja się ustabilizuje – zaznacza dr Radzikowski.

Strategiczne wyzwania i rola sektora finansowego

Eksperci są zgodni: by utrzymać konkurencyjność i zwiększyć tempo wzrostu, polskie firmy muszą inwestować w innowacje, automatyzację, robotyzację i cyfryzację. Coraz większe znaczenie ma także dostosowanie się do wymogów ESG i transformacji energetycznej.

Bez odpowiedniego wsparcia finansowego – zarówno krajowego, jak i międzynarodowego – te cele pozostaną jednak poza zasięgiem wielu MŚP. Stąd tak ważne jest, by sektor bankowy nie tylko dostarczał kapitału, ale również aktywnie współtworzył ekosystem umożliwiający przedsiębiorstwom stabilny rozwój.