Kiedy trwać, a kiedy wiać

Elastyczność może być kusząca na krótką metę, ale w dłuższej perspektywie lepiej postawić na stałość.

Podtytuł jednej z książek guru biznesu Setha Godina brzmi: kiedy trwać, a kiedy wiać. Jest to także dylemat, który towarzyszy wielu menedżerom, z którymi się spotykam.

Dawniej jedyną słuszną opcją było trwać. Ucieczka czy rezygnacja oznaczała brak charakteru. Całkiem niedawno wahadło wychyliło się w przeciwną stronę. Słyszymy, że gdy w życiu czy pracy przestaje być lekko, łatwo i przyjemnie, trzeba wiać.

Seth Godin uzależnia swoją reakcję i postępowanie od rodzaju sytuacji, w której się znalazł. Są sytuacje typu dołek i sytuacje typu ślepa uliczka. Ślepa uliczka jest wtedy, gdy cokolwiek zrobisz, nic nie będzie lepiej. Do swojej firmy dokładasz od lat i każda kolejna złotówka będzie wrzucona w błoto. Albo próbujesz ratować toksyczną znajomość, a tylko pogrążasz się w coraz większej frustracji. Tymczasem dołek to problem, przeszkoda, impas, które pokonasz, jeśli się bardziej postarasz. Nie idą ci negocjacje handlowe, wystarczy jednak poprawić ofertę lub podejście do klienta, a podpiszesz kontrakt życia.

Moim zdaniem Godin nie widzi jeszcze jednego rodzaju sytuacji, który określiłbym jako zobowiązanie. Może to być ten moment, w którym firma X oferuje lepsze warunki współpracy, ale masz umowę z firmą Y, która pozwoliła ci dużo zarobić przez lata. Inny przykład: wygasa kontrakt z zasłużonym prezesem, jest więc szansa, by zastąpić go kimś młodszym i tańszym. Logika podpowiada, by uciec od zobowiązania. Czy jest to jednak sposób na budowę szacunku i zaufania?

Zanim zaangażujemy się w jakikolwiek projekt, obmyślamy procedury ewakuacyjne i alternatywy. Lojalność dotyczy przyjaciół i małżonków, a nie ludzi biznesu – mówimy. Im większe pole manewru, tym lepiej. Ale czy na pewno? Może warto czasem postawić wszystko na jedną kartę – pokazać, że jesteśmy zdeterminowani, wierni, odpowiedzialni. Może to ci przynieść więcej korzyści niż ciągłe korzystanie z możliwości ucieczki.

Michał Gembal