Jak uważnie kochać i budować trwałe związki

Miłość to jeden z najważniejszych aspektów naszego życia. Chcemy kochać i czuć, że jesteśmy kochani. Każdy z nas, z uwagi między innymi na różnice indywidualne okazuje ją w inny sposób. Co stanowi ważne elementy miłości oraz jakie wyróżniamy jej języki?

Trójczynnikowa Teoria Miłości Sternberga

Zgodnie z Trójczynnikową Teorią Miłości Sternberga związek kompletny to ten, w którym wszystkie trzy czynniki: intymność, namiętność oraz zaangażowanie są obecne oraz aktywne, są budulcami miłości. Intymność rozumiana jako bliskość, zaufanie, dbanie o dobro drugiej osoby, uważność na nią, poczucie, że możemy na siebie liczyć, wzajemny szacunek, wsparcie, zrozumienie, dzielenie się przeżyciami oraz intymnymi informacjami, a także cieszenie się swoją obecnością. Namiętność wiąże się z bliskością fizyczną, przepływem energii, uczuciem podniecenia, całowaniem, dotykiem, kontaktem seksualnym. Zobowiązanie zaś to decyzje, myśli i działania, które są ukierunkowane na przekształcenie relacji miłosnej w związek. To wysiłek wkładany w utrzymanie relacji. Wiąże się to z motywacją do utrzymania związku pomimo pojawiających się różnych przeszkód. Zobowiązanie jest najbardziej stabilnym składnikiem podtrzymującym miłość. Jego zanik prowadzi do rozpadu związku. 

W sześciofazowym modelu bliskiego związku (Dynamika miłości - Bogdana Wojciszke) możemy przyjrzeć się obecności trzech czynników miłości: intymności, namiętności oraz zobowiązania - w poszczególnych fazach relacji.

Na początku pojawia się postrzeganie partnera w kategoriach atrakcyjności, co sprzyja rozwojowi namiętności (faza: zakochanie). Z kolejną fazą rozwija się intymność, poznajemy się, wymieniamy ważnymi informacjami o sobie i swoim życiu, rodzi się zaufanie (romantyczne początki). To czas, w którym widzimy partnera jeszcze przez „różowe okulary”. Związek kompletny to kluczowa faza, która wiąże się z tym, że zaczynamy angażować się w relację i tym samym tworzyć związek. Bez tego składnika relacje albo się rozpadają albo funkcjonują na zasadzie: Friends with Benefits Relationship. W tej fazie poznajemy się z zupełnie innej strony, doświadczamy różnych codziennych wyzwań, zderzają się dwa często różne systemy funkcjonowania wyniesione z rodzinnego domu. Świadomość tego oraz otwartość na wypracowanie wspólnego sytemu będzie fundamentalne. Naturalnie w fazie tej z upływem czasu może zmniejszać się namiętność oraz intymność, ale nasza uważność może pozwolić nam reagować odpowiednio szybko i na nowo rozpalać ogień w związku oraz dbać o codzienny kontakt, rozmowę. Zaniedbanie tych obszarów, szczególnie namiętności może w konsekwencji doprowadzić do tego, że nasz związek przekształci się w przyjacielski. Aktywnymi składnikami zostają: intymność oraz zaangażowanie. Zaś w sytuacji kiedy oddaliliśmy się od siebie nie tylko w kontekście seksualnym ale i intymnym, związek przechodzi w fazę związku pustego. To, co trzyma nas w relacji, to tylko i aż zaangażowanie. Za dużo włożyliśmy już w ten związek: emocji, energii, pieniędzy…, żeby z niego się wycofać. Niektórzy dopiero wtedy zaczynają reagować, ale nierzadko okazuje się, że jest za późno na odbudowanie związku. Z drugiej strony życie w zawieszeniu, w relacji, w której nie ma intymności oraz namiętności, nie dbamy wzajemnie o swoje potrzeby, sprawia, że ponosimy ogromne koszty psychiczne i fizyczne, wypalamy się. Związek pusty prowadzi do rozstania.

Miłość i relacje są dzisiaj mniej trwałe niż kiedykolwiek. Jak zatem sprawić by nasz związek przetrwał pomimo różnych zagrożeń?

Niezwykle ważną rolę pełni świadomość tego, że o miłość i szczęśliwą relację należy dbać. Wymaga to zaangażowania obu osób, tworzących związek. Kiedy poczujemy czy zaobserwujemy to, że oddalamy się od siebie, warto reagować natychmiast, nie czekać, aż coś się zmieni. Rozmawiajmy oraz podejmujmy odpowiednie działania w celu przywrócenia równowagi, np. zadbajmy o wspólny czas, wyjście na randkę, szczerą rozmowę, przytulanie, seks. Łatwo zatracić się w pędzie codziennego życia, w obowiązkach, w pracy.

Pułapki w jakie zdarza nam się wpadać, to patrzenie na partnera przez pryzmat swoich oczekiwań, błędy w komunikacji lub jej brak, wkradające się zniekształcenia poznawcze np. bazowanie na czytaniu w myślach - nie zapytam partnera o to, co myśli na ten temat, tylko bazuje na tym, co mi się wydaje („widzę po jego minie, nie muszę pytać”).

Bądźmy uważni zarówno na siebie jak i partnera, na nasze potrzeby oraz emocje. Niech towarzyszy nam świadomość różnic indywidualnych, a co za tym idzie, tego, że możemy mieć inne style komunikacji, posługiwać się różnymi językami miłości, inaczej radzić sobie ze stresem, emocjami, czy wyzwaniami życia codziennego…

5 JĘZYKÓW MIŁOŚCI (Gary Chapman)

Czy wiesz jakimi językami komunikujesz się ze swoim partnerem?

Gary Chapman jest twórcą koncepcji „Pięciu Języków Miłości”. Według niego w relacjach posługujemy się różnymi językami, co nierzadko sprawia, że zaczyna towarzyszyć nam frustracja oraz brak wzajemnego zrozumienia. Patrzymy na relację wyłącznie przez pryzmat swoich potrzeb, używając swojego kanału komunikacji, a przecież nasz partner może posługiwać się zupełnie innym językiem, mając spójne z nami pragnienia. Jak uniknąć nieporozumień i zadbać o relację?

Poznaj języki miłości, zastanów się, z których najchętniej korzystasz Ty, a z których Twój partner. Porozmawiajcie o tym. Warto je znać oraz otworzyć się na różne formy okazywania miłości.

 

1. Okazywanie miłości przez dotyk, kontakt fizyczny, bliskość

Dla osób preferujących ten język miłości kontakt fizyczny, dotyk mają ogromne znaczenie w budowaniu poczucia bliskości, bezpieczeństwa oraz więzi emocjonalnej. Dotyk może przyjmować formę: pieszczot, przytulania, pocałunków, głaskania czy trzymania się za ręce.

2. Drobne przysługi, pomaganie - wykonywanie z pozytywnym nastawieniem obowiązków codziennych, działania usprawniające codzienne funkcjonowanie

Poczucie wspólnego działania, zaangażowanie partnera w pomoc przy różnych zadaniach, obowiązkach stanowi nie tylko formę wyrażania miłości, ale również budowania silnej więzi.

3. Podarunki - fizyczne symbole miłości, wyraz uwagi dla drugiej osoby, zainteresowania nią, jej potrzebami

Dla osób o dominującym języku miłości jakim są podarunki niezwykle ważna jest uwaga i troska poświęcone przy wyborze prezentu, stanowi to dla nich wyraz głębokich uczuć.

4. Spędzanie ze sobą wspólnego czasu - uważne słuchanie drugiej osoby, wysokojakościowe rozmowy, spędzanie czasu robiąc coś, co lubią obydwie osoby, ujawnianie siebie: mówienie o swoich potrzebach, doświadczeniach, pragnieniach

Obecność partnera oraz wspólne doświadczenie, przeżywanie wyjątkowych chwil mają największe znaczenie dla osób o tym języku miłości.

5. Afirmujące słowa - komplementy, chwalenie, docenianie drugiej osoby, słowa wsparcia, ciepłe słowa, proszenie zamiast żądania, publiczne docenianie

Dla osób preferujących ten język miłości ważne będzie regularne wyrażanie swoich uczuć poprzez słowa.

Nie ma jednego, najlepszego języka miłości. W codzienną komunikację warto włączać każdy z nich.

Miłości

Marta Drinčić - psycholog ze specjalnością psychologia zmiany, psychoterapeutka, interwentka kryzysowa, nauczycielka Jogi Nidra, trenerka rozwoju osobistego i zawodowego, prelegentka TEDxSGH 2019, ekspertka w audycjach radiowych i programach telewizyjnych, autorka artykułów na temat roli psychologii w biznesie, założycielka firmy Psychology & Business oraz gabinetu psychologiczno-psychoterapeutycznego na warszawskim Żoliborzu.

Fot. Marta Ciszkowska