Psychologia w biznesie - kluczem do sukcesu
Rozmowa z Martą Osuch i Agnieszką Rejowską
Redakcja: Kim są Projektantki Sukcesu?
Jesteśmy psychologami (ze specjalnością psychologia zmiany: konflikt - kryzys - współpraca), a także specjalistkami z zakresu zarządzania zasobami ludzkimi. Stworzyłyśmy autorski cykl warsztatów "Sukces Wielkim Mieście", mający na celu uświadamianie swojego potencjału oraz różnic indywidualnych, czyli tego co wyróżnia nas od innych.
Dlaczego świadomość swojego potencjału jest tak ważna?
Proszę wyobrazić sobie następującą sytuację: dwie osoby aplikują na to samo stanowisko. Kandydaci mają to samo wykształcenie (wyższe), nawet ten sam kierunek studiów. Oboje znają języki obce i ukończyli szkolenia z podobnej tematyki… To, czym w dzisiejszych czasach warto się wyróżnić to swoją wyjątkowością, czyli jakim typem osobowości jesteśmy, jak nawiązujemy relacje (począwszy już od rozmowy kwalifikacyjnej), to w jaki sposób się komunikujemy, jakimi wartościami kierujemy się w życiu. Największą wartością jest znajomość siebie, swojego potencjału. Pewność siebie, ale w żadnym wypadku zarozumiałość. Zaraz obok wiedza, umiejętności i postawy wymagane w życiu zawodowym. Biorąc pod uwagę dzisiejszy rynek pracy, umiejętność odpowiedzenia sobie na kilka kluczowych pytań jest na wagę złota.
Jaką rolę pełni psychologia w biznesie?
Psychologię jako dziedzinę nauki możemy powiązać z biznesem w wielu aspektach. Stykamy się z nią już w momencie ubiegania się o pracę, w procesie rekrutacji i selekcji. Wykorzystujemy ją podczas procesów szkoleniowych oraz tych, związanych z motywowaniem pracowników. Możemy ją zastosować w zarządzaniu zespołem, efektywnym przywództwie, pracą w grupie, rozwiązywaniu konfliktów czy skutecznej komunikacji w firmie.
Z drugiej zaś strony psychologię w biznesie możemy traktować jako kompendium wiedzy z zakresu ekonomii, marketingu i reklamy. To na jej podstawie zdobywamy wiedzę na temat badań rynkowych i ich analizy, potrzeb i zachowań konsumenta, podejmowania ryzykownych decyzji. Mechanizmy psychologiczne pomagają zrozumieć zachowania inwestycyjne, tworzyć odpowiednie strategie marketingowe, wpłynąć na efektywność przyswajania reklam.
Jak zatem widać psychologię możemy wykorzystać w biznesie na wielu płaszczyznach. Możemy mówić o oddziaływaniu z perspektywy wewnętrznej ( pracownicy, menadżerowie) jak i zewnętrznej ( klienci, inwestorzy).
Czy psychologia w biznesie przynosi korzyści dla firm, które ją stosują?
Zdecydowanie możemy mówić o korzyściach, jakie płyną dla firm, które stosują psychologię w biznesie. Potwierdzają to zarówno badania naukowe, jak również wskaźniki firm. Dzięki zastosowaniu psychologii w biznesie możemy zaoszczędzić czas i pieniądze, poprzez dokonanie analizy potrzeb i zachowań konsumentów, zbadania rynku, czy odpowiednich strategii marketingowych. Takie informacje są dla firm niezwykle istotne i mają bezpośrednie przełożenie na wyniki finansowe.
Możemy również mówić o korzyściach wewnątrz firmy – odpowiednio zarządzany i zmotywowany do pracy zespół pracuje bardziej efektywnie, co również przekłada się na generowanie zysków ale i satysfakcję pracowników.
Czy można to zmierzyć?
Psychologia daje nam szereg narzędzi do prowadzenia badań, pomiarów i ich analiz. Są one dostępne w postaci kwestionariuszy i testów psychologicznych (dla magistrów psychologii), narzędzi rozwojowych stosowanych głównie przy zarządzaniu zasobami ludzkimi (w działach HR). Wdrażanie takich narzędzi daje nam możliwość wielotorowo zbadać kompetencje i zdolności pracownicze. Ma to bezpośrednie przełożenie na odpowiedni dobór pracowników, a tym samym skrócenie procesów rekrutacji i adaptacji w firmie. Odpowiednie narzędzia mogą również pomoc przy dokonywaniu analiz marketingowych, segmentacji rynku, zwiększając przy tym trafność i skuteczność komunikatu w przekazie perswazyjnym.
Czy świat biznesu powinien docenić rolę psychologii i jej zastosowanie ?
Psychologia w biznesie wykorzystywana jest na wielu płaszczyznach, co przekłada się na bezpośrednie oddziaływanie w organizację i jej funkcjonowanie. Powoduje wzrost motywacji i efektywności pracowników, menedżerów i poprawia komunikację między tymi grupami. Pozwala zbudować skuteczny zespół, ma przełożenie na atmosferę w pracy. Oprócz tego możemy mówić o bezpośrednim przełożeniu wiedzy psychologicznej na odpowiednie pozycjonowanie produktu, marki. Odbiorcy są również podatni na stosowanie strategii reklamowych. Psychologowie biznesu badają ludzkie zachowania, by jak najdokładniej określić preferencje klientów, by prognozować w jaki sposób do nich trafić z odpowiednio sformułowanym przekazem. Doskonale sprawdza się tu segmentacja rynku. Najbardziej skuteczna okazuje się być segmentacja psychograficzna, określająca styl życia, osobowość. Dzięki takim analizom można szczegółowo określić preferencje osobowościowe, a następnie odpowiednio do tego przygotować komunikat.
Czy umiejętności miękkie tj. nawiązywanie relacji, komunikacja są kluczowe w biznesie?
Biznes to w dużej mierze praca z ludźmi. Dlatego też, we współczesnym świecie pracodawcy oprócz wiedzy i doświadczenia, poświęcają sporo uwagi tzw. kompetencjom miękkim. Są one obecnie jednym z najbardziej docenianych kompetencji, szczególnie na stanowiskach menedżerskich. Należy do nich szereg umiejętności osobistych i interpersonalnych. Są to m.in.: umiejętność komunikacji werbalnej i niewerbalnej, łatwość w nawiązywaniu relacji, sztuka autoprezentacji, umiejętność rozwiazywania problemów, asertywność i wiele innych. W przypadku komunikacji bardzo ważne jest dostosowywanie odpowiedniego przekazu do rozmówcy. W wielu branżach można się spotkać z tzw. trudnymi klientami. Ważne jest by, postępować z nimi w sposób odpowiedni, wykorzystując przy tym szeroką gamę zdolności komunikacyjnych. Jeśli chodzi o nawiązywanie relacji w biznesie dobrze, by były one trwałe i oparte na zasadzie partnerstwa. Trwałe relacje w biznesie dają firmom sposobność na poznanie spersonalizowanych oczekiwań klienta, w efekcie czego następuje zwiększenie sprzedaży. W dużej mierze dzięki kompetencjom miękkim firmy są w stanie dobrze prosperować na rynku.
Czy umiejętność radzenia sobie ze stresem jest równie ważna?
Radzenie sobie ze stresem, to jedna z głównych umiejętności w świecie biznesu (i nie tylko biznesu). Długotrwały stres ma negatywnie działanie zarówno na aspekt fizyczny jak i psychiczny naszego organizmu. Prowadząc biznes przy okazji różnych sytuacji niejednokrotnie towarzyszy nam stres. Coraz częściej zatem pracodawcy, wymagają od swoich pracowników dużej odporności na stres. Często jednak nie mówi się o tym, że stres jest naturalnym elementem naszego życia. Świadomość tego jak najskuteczniej sobie z nim radzić jest niezwykle istotna. Pozwala nam zrozumieć mechanizmy naszego funkcjonowania w sytuacjach stresujących i pracować nad nimi, bez względu na to, czy reprezentujemy styl skoncentrowany na emocjach, na zadaniu, czy unikowy. Jeżeli pracownik reprezentuje styl radzenia sobie ze stresem skoncentrowany na emocjach, np.: złość, poczucie winy czy napięcie, wówczas warto mieć świadomość, swojego zachowania i spróbować wypracować styl skoncentrowany na zadaniu, czyli na szukaniu rozwiązań.
Jakie potrzeby mają pracownicy? Czy inwestowanie w nich jest korzystne dla biznesu?
Tak, zdecydowanie! Dziś to nie pieniądze motywują najlepszych pracowników lecz możliwości ich rozwoju, nowe wyzwania. Oprócz ścieżek rozwoju pracownik oczekuje indywidualnego podejścia, elastyczności we współpracy oraz możliwości realizowania się np. szkolenia zgodne ze swoimi zainteresowaniami. Dlaczego nie dać mu takiej możliwości? Spełniony pracownik przyniesie firmie dużo więcej korzyści.
Jak zatem zaprojektować swój sukces?
Aby zaprojektować swój sukces, warto odpowiedzieć sobie wcześniej na kluczowe pytania z nim związane: Czym dla mnie jest sukces? Jaka jest jego definicja? Co oznacza dla mnie to słowo? Jednym odpowiedź będzie kojarzyć się z jasno wyznaczonym celem, planem, czy pragnieniem. Dla innych definicja sukcesu nie będzie już tak jednoznaczna, może okazać się sporym wyzwaniem. Niezależnie od tego, który punkt widzenia przyjmiemy, jesteśmy w stanie zaplanować czy zaprojektować swoją drogę tak, by to osiągnąć.
Ludzie potrzebują pozytywnego wzmocnienia! Dlatego zorganizowałyśmy akcję społeczną skierowaną do kobiet "Jestem Kobietą Sukcesu. Sama definiuję swój Sukces". Celem akcji jest zwiększenie świadomości kobiet na temat postrzegania sukcesu. Zachęcamy do refleksji nad własną definicją tego słowa. Odpowiedź na to pytanie pozwoli nam skuteczniej dążyć do zamierzonego celu. Jeśli wiemy czego chcemy, łatwiej nam utrzymać motywację. Ten projekt w piękny sposób pokazuje, że na sukces możemy spojrzeć wielowymiarowo. Pragniemy, by nasza akcja trafiła do szerokiego grona odbiorców, którzy chcą podjąć wyzwania jakie stawia przed nimi życie, realizować marzenia oraz osiągnąć swój życiowy sukces.
Dlatego cieszy nas możliwość pisania dla Państwa artykułów poświęconych ważnym zagadnieniom z dziedziny psychologii biznesu.
PROJEKTANTKI SUKCESU - BIO: 
Marta Osuch i Agnieszka Rejowska - Absolwentki Psychologii (Uniwersytet SWPS) oraz Zarządzania Zasobami Ludzkimi (SGH). Trenerki rozwoju osobistego i zawodowego. Autorki cyklu warsztatów "Sukces w Wielkim Mieście" oraz organizatorki akcji społecznej "Jestem Kobietą Sukcesu. Sama definiuję swój Sukces", która liczy już III edycje.
