Akt, miłość, erotyka na sprzedaż

Autorka: Anna Jankowska

Jest ich kilkadziesiąt. Różnią się czasem powstania, miejscem pochodzenia i techniką artystyczną. Tych różnic jest zdecydowanie więcej. Czy podobieństw także? By dostrzec jedne i drugie warto poznać z bliska  prace z cyklu "Akt, miłość, erotyka", zgromadzone na kameralnej wystawie i aukcji platformy Artinfo.pl przy Dzielnej 3 w Warszawie.

Przekrojowa kolekcja jest bardzo dobrym punktem wyjścia do skonfrontowania różnych postaw artystycznych w przedstawianiu nagości i ciała na płótnie, bądź fotografii. Zacznijmy od Henryka Płóciennika i aktu kobiety. Akwarela na papierze. Choć znane są i takie prace artysty, które wprost odkrywają tajemnice kobiecego ciała, to w tym przypadku mamy do czynienia z wizerunkiem kobiety o świadomej postawie ciała, jakby równie świadomie nie odkrywającej przed widzem i malarzem całej swojej kobiecości. Zbliżone w tonie, jasne odcienie ciała i tła podkreślają minimalizm przedstawienia, uwypuklając jednocześnie ledwie widoczny kontur sylwetki. Kadr "odcinający" kobiece stopy z jednej strony pozbawia postaci jednego z elementów, które mogłyby być wykorzystane przez autora jako atut sylwetki, z drugiej strony ogranicza pole widzenia, skupia uwagę i wpływa na "czystość" kadru.

Dla kontrastu przejdźmy do zgoła odmiennej estetyki, jaką już na pierwszy rzut oka reprezentuje płótno Jana Grzegorza Issaieffa (ur.1953). "Taniec" karykaturalnych postaci na myśl przywodzi rytuał plemienny, a formy postaci wydają się być zapożyczone ze zgoła odmiennej kultury, może nawet z sennej wędrówki malarza po jaskiniach zamieszkanych przez naszych przodków? Interpretacja  sylwetek ludzkich w wydaniu Isaieffa skłania do podejrzenia pozostałych prac twórcy; a one - zachowując tę samą estetykę - wprowadzają nas w - z pewnością bogaty - świat tego artysty i zachęcają do jego eksplorowania.

Interesującą i zagadkową "perełką" zbioru aukcyjnego jest ilustracja wykonana w latach 1945-1946 do niewydanego, bo zaginionego pod koniec wojny rękopisu opowiadania "Czas przemocy i miłości" Haliny Wrzeszczyńskiej. Cykl ilustracji - przechowywany osobno - na szczęście ocalał.

Tam gdzie mowa o erotyce i miłości, zdarza się i kontrowersja. Jeszcze kilka dni do zakończenia aukcji "Akt, miłość, erotyka"; jej wyniki mogą być ciekawym świadectwem stosunku kupujących do oferty polskiej sztuki współczesnej. A ta w 2008 roku wzbogaciła się o nowe zjawisko, jakim są THE KRASNALS. To grupa artystów anonimowych, którzy nie raz namieszali  na rynku sztuki - także tym zagranicznym - komentując bieżącą sytuacje społeczno-polityczną i właściwości środowiska sztuki i kultury. Na aukcji Artinfo.pl za cenę wywoławczą 4 tysięcy złotych dostępny jest ich obraz "E viva l'arte! /Pieniądze to nie wszystko / Kondycja Kobiety / Tribute to Tamara Łempicka" z 2019 roku oraz "Make Piss not Shit / dylematy na miarę naszych możliwości"

W 2019 roku  oczy wszystkich odbiorców sztuki współczesnej i opinii publicznej skupione były wokół twórczości Natalii LL (ur. 1937). Wszystko przez decyzję o usunięciu jej prac z Galerii Sztuki XX i XXI wieku w Muzeum Narodowym w Warszawie. "Gorszące" - zdaniem ówczesnego dyrektora placówki prof. Jerzego Miziołka - prace z serii "Sztuka konsumpcyjna", jeśli komuś wówczas nie były jeszcze znane, to od tamtej pory stały się przynajmniej opatrzone. Zmienił się kontekst i tło prac Natalii LL w stosunku do czasów, w jakich powstały. Seria fotografii kobiety z bananem w ustach (na innych pracach z kisielem lub z parówką) powstały w latach 70 XX wieku. 

To efekt założenia przyjętego przez artystkę - precyzyjnego dokumentowania podstawowych życiowych czynności, tj. jedzenie, poruszanie się, spanie i in. Na Zachodzie jej twórczość odczytana została już dawno jako sztuka krytyczna, obnażająca realia PRL-u, w której brakowało podstawowych dóbr i produktów konsumpcyjnych. Prace Natalii LL są wyrazem przyjęcia koncepcji sztuki jako procesu permanentnego, a dostrzeżenie perwersyjności czy erotyczności tych prac to efekt przewrotności sztuki konsumpcyjnej drwiącej z "dorosłej" dosłowności.
Jedna z prac Natalii Lach-Lachowicz - autoportret z cyklu "Sztuczna Fotografia" z lat późniejszych niż wspomniane fotografie - jest jednym z atutów aukcji "Akt, miłość, erotyka".

Wśród pozostałych obiektów, które można zakupić na aukcji są prace: Franciszka Starowieyskiego, Pabla Picassa, Marca Chagalla, Jana Lebensteina, Mojzesza Kislinga,  Wojciecha Weissa, Zdzisława Beksińskiego, Edwarda Dwurnika, Tamary Łempickiej czy ujmująca w stylistyce art deco "Baden, baden" - praca z 2021 roku autorstwa Urszuli Tekieli (estymacja to: 10 - 30 tysięcy złotych). Warto też zwrócić uwagę na obraz "Kuszenie" Andrzeja Batora; zainteresowanie artysty projektowaniem graficznym doskonale odzwiercedla się na płótnie akrylowym przedstawiającym z drobiazgową, "pikselową" wręcz precyzją fragment kobiecego ciała.

Poza pracami na płótnie i fotografiami są także rzeźby: Jerzego Dudy-Gracza, Piotra Bubaka, Igora Mitoraja i Tomasza Górnickiego. Obok doskonale znanych autorów na aukcji pojawiają się prace młodszych twórców, których warto odkryć z myślą o przyszłych inwestycjach. Aukcja potrwa do 29 lipca na stronie Artinfo.pl.

Za konsultację merytoryczną dziękuję Panu Piotrowi Posiadale, dyrektorowi sprzedaży Artinfo.pl.