Rola współczesnego lidera

Z Bogusią Bińkowską ze Zdalni.pl, rozmawiała Marta Osuch.

Jaką rolę i rodzaj cech – w odniesieniu do pracy zdalnej, a częściowo także kryzysu koronawirusa – powinien spełniać współczesny lider?

Szczególnie w obecnym czasie, kiedy tak wiele osób musiało przestawić się nagle na tryb pracy w domu, jest to pytanie dość zasadnicze, na które spróbuję znaleźć tu odpowiedzi. Definiując na początek samo znaczenie przywództwa, a więc pełnienia funkcji lidera, wystarczy powiedzieć, iż jest ono po prostu umiejętnością nie tylko kierowania określoną grupą ludzi, ale też wywierania pozytywnego wpływu na tych, z którymi pracujemy, ażeby docelowo wspólnie osiągać założone cele. Im bardziej wzrasta umiejętność wpływania na ludzi, tym efektywniej można im przewodzić, doprowadzając tym samym do realizacji wyznaczonych zadań.

Jak można łatwo zaobserwować na przestrzeni ostatnich miesięcy, rola lidera firmy stała się nagle o wiele bardziej wymagająca, a wyzwania, z jakimi musi mierzyć się współczesny przywódca, trudniejsze niż kiedykolwiek przedtem. Funkcjonując bowiem w dobie notorycznych przemian, gdzie wszelka innowacyjność, umiejętność dopasowania się do zmieniających realiów i sytuacji, zdolność podejmowania szybkich i skutecznych decyzji, a także gotowość do pracy pod presją – oczywistym jest fakt, iż są to cechy niezbędne u każdego lidera. Wyzwanie jest naprawdę ogromne, ponieważ silne przywództwo oznacza obecnie więcej niż tylko możliwość zbudowania przewagi konkurencyjnej – przede wszystkim jest ono czymś, co odróżnia najlepsze firmy od pozostałych. Odpowiedzialne i skuteczne zarządzanie firmą nie polega oczywiście jedynie na zapewnieniu schematów codziennych działań i reagowaniu na bieżące wymogi rynku, lecz także na zbudowaniu solidnych fundamentów, niezbędnych do dynamicznego rozwoju.

Jakie atuty decydują dziś o sukcesie potencjalnego lidera?

Z pewnością kluczowa jest tu umiejętność skutecznej i klarownej komunikacji ze środowiskiem podwładnych. O ile jeszcze do niedawna przeciętnemu managerowi wystarczała zdolność bezpośredniego komunikowania się ze swoim zespołem, to obecnie już każdy współczesny lider powinien docierać także do odbiorców (pracowników) poprzez internetowe kanały wymiany informacji. Przy czym niezbędne jest w tym aspekcie zrozumienie sposobu funkcjonowania cyfrowego świata w warunkach telepracy.

A zatem kilka zdań na temat roli lidera w systemie pracy zdalnej w kontekście pandemii... To nagłe i nieoczekiwane zetknięcie się z tak trudnym doświadczeniem, jakim okazał się być COVID-19 oraz wszelkimi jego empirycznymi konsekwencjami, w wyniku których większości z nas towarzyszy bezustanny stres oraz strach o zdrowie własne i bliskich, a także o naszą zawodową przyszłość, spowodowało, że wiele osób musiało nagle przystosować się do zupełnie nowej sytuacji oraz zmierzyć się z czymś całkowicie do tej pory nieznanym. Dotyczy to oczywiście tak samo pracowników, jak i pracodawców, aczkolwiek tym razem skupimy się jednak na tych ostatnich. Bo to o nich chcę dzisiaj mówić.

Ten obecny czas właśnie i zaistniałe okoliczności mają też w pewnym sensie swoje zalety. Wskazują bowiem na przykład, a jednocześnie doskonale weryfikują, kto poradził sobie w tych newralgicznych warunkach okazując się być dobrym liderem, a kto zupełnie nie potrafił się w nich odnaleźć. Nagle mamy możliwość obiektywnego przekonania się, czy dany lider jest autentyczny i czy istotnie funkcjonuje on w oparciu o deklarowane wartości, czy też nie.

 Jakie kompetencje powinien posiadać więc dobry współczesny lider?

To, co go definiuje na pewno to m.in. fakt, że lider idealny nosi w sobie cechy charyzmatycznego przywódcy, który do swoich naturalnych kompetencji zaliczyć może – a w zasadzie powinien – na przykład:

• Zdolności adaptacyjne, w tym umiejętność motywowania i koordynowania działań interdyscyplinarnej, wieloosobowej kadry, składającej się z osób o różnych profilach zawodowych, jak również osobowościowych.
• Umiejętność budowania relacji i skutecznej komunikacji ze swoim zespołem, łącznie z dawaniem informacji zwrotnej.
• Angażowanie pracowników na zasadzie wchodzenia z nimi w dialog i interakcję, a nie – załóżmy – wyłącznie narzucanie im swego zdania i kontrolowanie ich.
• Zdolności przywódcze oraz jak najlepsza organizacja pracy własnej i współpracowników.
• Inteligencja emocjonalna, w znaczeniu okazywania empatii, a więc otoczenie merytoryczną opieką, podtrzymywanie na duchu, gdy dana sytuacja tego wymaga i zapewnienie poczucia bezpieczeństwa.
• Komunikowanie jasnych, klarownych oczekiwań, jak również zdolności analityczne i planistyczne.
• Umiejętność efektywnego wpływania na realizację wyznaczonych zadań.
• Stawianie konkretnych wymagań, ale jednocześnie też nagradzanie swych pracowników za dobrze wykonany projekt, w dowolnie wybranej formie i niekoniecznie gratyfikacją finansową, lecz chociażby pakietem benefitów – na przykład karnetem na siłownię lub prywatną opiekę medyczną. Ponadto możliwość uczestnictwa w ciekawym szkoleniu, tudzież warsztatach, jest również cenną nagrodą.
• Otwartość na nowatorskie pomysły i wspieranie kreatywności podwładnych.
• Poznawanie członków swego zespołu celem późniejszego rozpoznania ich słabszych i mocnych stron, dzięki czemu w przyszłości można rozwijać je pozytywnie z korzyścią dla firmy.
• Aspiracje w kwestii sukcesywnego zdobywania nowych umiejętności oraz efektywnego zarządzania nabytą wiedzą i zdolnościami.
• Systematyczność i orientacja na obiektywne efekty współpracy.
• Świadomość faktu, że dobry kontakt i rozwijanie pozytywnych relacji z pracownikami daje
  możliwość uzyskania większego zaangażowania ich w pracę.
• Elastyczność i otwartość na zmiany oraz nowe wyzwania.
• Okazywanie sympatii i szacunku członkom zespołu, a dzięki temu zdobywanie czegoś tak fundamentalnego w relacjach międzyludzkich, jak zaufanie.
• Wysokie standardy moralne i etyczne oraz odporność na stres.
• Tworzenie przyjaznej atmosfery i zainteresowanie podwładnymi na poziomie osobistym, bowiem każda osoba nie tylko jest pracownikiem firmy, ale ma też rodzinę, indywidualne cechy charakteru, zainteresowania, pasje oraz swoje wartości, którymi kieruje się w życiu.
• Podnoszenie kompetencji – swych osobistych oraz całego zespołu.

Co więcej... Idealny manager powinien charakteryzować się także umiejętnością spojrzenia w szerszej perspektywie na biznes lub obszar, za który sam odpowiada. Ponadto pracodawcy mogą zyskać bardzo wiele podejmując na przykład współpracę z osobami posiadającymi zmysł przedsiębiorczy, które nie koncentrują się wyłącznie na realizacji krótkofalowych celów, ale w swojej strategii biorą pod uwagę również takie aspekty, jak rozwój biznesu i zwiększenie przychodów firmy w perspektywie – powiedzmy – dziesięciu lat, wdrożenie nowoczesnych technologii oraz budowanie silnego zespołu.
           

Zważywszy na fakt, iż nowoczesne przedsiębiorstwa zmieniają się dziś w tak zawrotnym tempie, to w nadchodzących latach liderzy biznesu zmuszeni będą mierzyć się z koniecznością dostosowania dynamiki przemian do aktualnej sytuacji na rynku pracy oraz zdobywania umiejętności, które obecnie są jeszcze niemożliwe do zidentyfikowania. Dlatego podstawowe kompetencje managerskie, takie jak pewność w działaniu, determinacja, czy proaktywna postawa powinny być kluczowymi elementami, pożądanymi wśród kandydatów na kierownicze stanowiska.