Świat potrzebuje kobiecego leadershipu

Współczesna kobieta łączy wiele ról. Większość z nas jest stale w biegu: realizuje się w pracy, dba o samorozwój, nie zaniedbując potrzeb rodziny. A jednak czujemy się nieatrakcyjne; dużo mniej niż mężczyźni pewne siebie w sięganiu po stanowiska managerskie i zarządcze; mamy wyrzuty sumienia, że zaniedbujemy rodzinę, gdy praca zabiera nam więcej czasu niż standardowe 8 godzin.

Dlaczego tak jest, jakie są kulturowe i społeczne powody istniejącej sytuacji? Zaproszeni eksperci, podjęli dyskusję na ten temat podczas hybrydowej konferencji Współczesna Kobieta: Liderka, Partnerka, Matka” zorganizowanej przez Helping Hand 24 sierpnia 2022 roku.

Chcieliśmy poświęcić kobietom więcej przestrzeni w dyskusji publicznej i dołożyć naszą cegiełkę do zmniejszania nierówności – wyjaśniła Aleksandra Tokarewicz, członkini zarządu Helping Hand

Helping Hand, nowoczesna, kompleksowa platforma wsparcia psychologicznego, to narzędzie ułatwiające firmom dbanie o szeroko rozumiany dobrostan pracowników. Oprócz możliwości konsultacji z psychologiem czy trenerem biznesu, oraz skorzystania z terapii online, użytkownicy mogą wziąć udział w organizowanych wydarzeniach na temat zdrowia psychicznego i wellbeingu. Platforma to świetne narzędzie do samorozwoju, osobistego i zawodowego, dzięki stale rozbudowywanej bazie materiałów psychoedukacyjnych (video, podcasty, artykuły) przygotowanych specjalnie dla użytkowników Helping Hand przez kilkudziesięciu specjalistów.

Każdego miesiąca na platformie pojawiają się też dodatkowe materiały koncentrujące się na temacie głównym miesiąca. Sierpień poświęciliśmy kobietom: ich roli w zmieniającej się rzeczywistości, ich prawach, ich osiągnięciach i stojących przed nimi wyzwaniach. Stąd pomysł zorganizowania konferencji dedykowanej kobietom. Zaproszeni do Villi Foksal goście oraz ponad 2.300 osób, które oglądało transmitowaną na żywo konferencję, miało okazję posłuchać 20 panelistów. Doświadczone liderki z międzynarodowych korporacji, psycholodzy, seksuolożki i lekarki podzieli się swoimi obserwacjami i doświadczeniem na ważne tematy: samoocena wśród Polek, kwestie równouprawnienia zawodowego; niedoceniania się przez kobiety, ageizm, menopauza, a także problem kryzysu męskości jako element trwającego procesu zmian relacji partnerskich.

Wyszłam z konferencji pod wrażeniem, jak kobiety wspaniale mogą się wspierać, budować wspólnie biznesy, ale też podbudowywać siebie nawzajem, prywatnie i zawodowo. Dziś mam jeszcze większą niż zawsze pewność, że wspólnie możemy zmieniać ten świat, jednocześnie rozwijając się i wzmacniając swoją skuteczność – powiedziała Katarzyna Olszyńska, psycholożka biznesu współpracująca z Helping Hand, która brała udział w dwóch panelach dyskusyjnych

- W moim odczuciu, podczas konferencji najbardziej wartościowe wątki dyskusji dotyczyły tematu wyzwań i możliwości godzenia różnych kobiecych ról: matki, partnerki, kobiety aktywnej zawodowo i koleżanki. Niezwykle jednocząca jest świadomość, że większość z nas, kobiet, ma bardzo podobne problemy i wyzwania dnia codziennego, co sprawia, że możemy się naszymi spostrzeżeniami wymieniać, wspierać, ale też być bardziej empatyczne wobec siebie – stwierdziła Nina Vincenz-Krajewska, rzecznik prasowy Giełdy Papierów Wartościowych, jedna z zaproszonych gości – Z ciekawością słuchałam wypowiedzi uczestniczek paneli, które podzieliły się swoimi doświadczeniami opowiadając, co się sprawdza, oraz co – równie ważny aspekt - nie zdaje egzaminu.

- Każdy panel – Liderka, Partnerka, Matka – był nie tylko interesujący, ale także bardzo wartościowy; poruszane tematy mają przełożenie nie tylko na rozwój biznesu, ale także zmianę postrzegania i walkę z nieefektywnymi stereotypami. – powiedziała Katarzyna Jedynak, Dyrektorka Generalna firmy 4Life Direct – Uważam, że każda kobieta powinna móc budować siebie tak, jak tego pragnie. Sama jestem szczęśliwą matką, żoną i szefową, łącząc z różnym efektem te wszystkie role i nie chciałabym być ograniczana wyłącznie do jednej z nich, niezależnie której.

- Zapadła mi w pamięć rada jednej z panelistek skierowana do młodych i potencjalnych matek, aby nie rozpatrywały opcji powrotu do pracy jedynie w kontekście finansowym (zestawiając z kosztem wynajęcia opiekunki do dziecka), ale żeby brały pod uwagę również kwestie własnych potrzeb rozwojowych i psychofizycznych. – podzieliła się myślą Magdalena Brzeska, prezeska Polskiego Stowarzyszenia Marketingu SMB, która także znalazła czas na udział w konferencji.

 

Praca z przekonaniami wyniesionymi z domu to niezwykle istotna kwestia dotycząca samorozwoju. Zwłaszcza dla kobiet, które kulturowo są szczególnie obciążane oczekiwaniami stawianymi im od najmłodszych lat życia. Jedna z zaproszonych na konferencję ekspertek, znana psycholożka i autorka wielu książek, Katarzyna Miller, dość prowokacyjnie określa ten proces słowami „Puść się, dziewczyno!”

- Puść się, czyli odpuść – to jedna z najtrudniejszych rzeczy, by odpuścić sobie z przekonaniami wyniesionymi z domu – wyjaśniła Katarzyna Miller – Czas się przesuwa i jesteśmy cały czas w innym miejscu rzeki, która płynie. Dlatego stare przekonania zamiast być oparciem, mogą być przeszkodą. 

To, że kobiety często boją się sięgać po nowe doświadczenia pozwalające im na osiągnięcie zawodowej i osobistej satysfakcji, nie zdając sobie sprawy, ile kompetencji przydatnych w pracy liderki wynoszą również z domu (dbanie o rodzinę, wielozadaniowość, umiejętność słuchania i łagodzenia konfliktów) podkreślały w swoich wypowiedziach m.in. Katarzyna Olszyńska, psycholożka biznesu, oraz Dorota Czekaj, prezeska organizacji Sieć Przedsiębiorczych Kobiet (SPK).

Marta Drinčić, psycholożka i terapeutka współpracująca z Helping Hand, wprowadziła w dyskusję wątek siostrzeństwa, wskazując jak ważne jest, by kobiety się wzajemnie wspierały – nie tylko w biznesie, ale także w życiu osobistym. Podkreśliła, jak istotne są organizacje kobiece, grupy wsparcia
 - Choć koncept siostrzeństwa jest stosunkowo nowy i nadal badania pokazują, że wiele kobiet ze sobą rywalizuje, także w kontekście zawodowym, to jednak coraz częściej ten pozytywny przykład idzie z góry. Kobiety, które osiągnęły wiele w biznesie, chętnie dzielą się doświadczeniem z młodszymi koleżankami.

Dorota Czekaj (SPK) i Monika Rajska-Wolińska, prezeska firmy Colliers na Europę Środkową i Wschodnią, rozwinęły ten wątek nawiązując do ich pracy mentorek, które uczą i wspierają przykładem młode kobiety. Każdy lider i liderka powinien część swojego czasu przeznaczyć na mentoring, by przygotować swojego następcę, tak, by jakość zarządzania i atmosfera zaufania była w firmie kontynuowana.

Jako doświadczone kobiety-liderki jesteśmy odpowiedzialne za promowanie kobiet i zapewnienie ich głosu w debacie publicznej. Każdego dnia miejmy refleksję co zrobiłyśmy i co jeszcze jest do zrobienia dla innej kobiety. – powiedziała Anna Berczyńska z ABSL VP Talents, ABSL HR Club Leader

- W panelu wprowadzającym i panelu „Liderka” rozmawiałyśmy o rywalizacji i kooperacji kobiet w biznesie. Pojęcie „Królowej Pszczoły”, która może niszczyć pozostałe kobiety, zastąpiłyśmy określeniami „Smoczyca” i „Żmija’, która nie wspiera, ale właśnie rywalizuje. Dyskutowałyśmy, w jaki sposób unikać takich zachowań i jak się przed nimi chronić – dodała Katarzyna Olszyńska.

Kolejnym ważnym aspektem dyskusji była kwestia zmian w samych organizacjach, rozwiązań, które powinny być wprowadzone, by „dać kobietom siłę nośną do ich rozwoju liderskiego” – jak określiła to Anna Berczyńska.

- Świat potrzebuje kobiecego leadershipu. Przechodzimy teraz w biznesie od leadershipu transakcyjnego - opartego o organizowanie, kontrolę, ocenę - do transformacyjnego, gdzie nacisk kładzie się na motywowanie, włączanie, słuchanie, podważanie status quo – powiedziała Katarzyna Kloskowska-Kustosz - Świat potrzebuje takiego stylu zarządzania i wymusza go od współczesnych liderów.  A kobiety świetnie się do niego nadają!

- Wrodzoną niepewność kobiet KRUK przełamuje już na etapie przyjmowania i wdrażania do pracy, dając wsparcie, dostarczając narzędzia, a płaska struktura organizacyjna sprzyja bliskości pracowników z firmą. – podkreślała Urszula Okarma, członkini zarządu międzynarodowej Grupy KRUK S.A, firmy znanej z promowania rozwoju zawodowego kobiet (60% managementu firmy KRUK S.A. to kobiety!). – Nasza organizacja jest bardzo otwarta na inspirację – korzystamy ze wsparcia ekspertów zewnętrznych, m.in. w budowaniu bezpiecznej atmosfery pracy, kultury sprzyjającej rozwojowi pracowników.

Eksperci-paneliści dzielili się też doświadczeniem o zmianach w sposobie zarządzania organizacją, w których liderem jest kobieta. Wśród cech ułatwiających kobiecie skuteczne przywództwo wymieniane były związane z naturalną predyspozycją kobiet: empatia, inteligencja emocjonalna, umiejętność słuchania i potrzeba dbania o innych.

Cechami, które na pewno ułatwiają kobietom osiągnięcie sukcesu w biznesie są odwaga, otwartość na rozwój, samoświadomość oraz wysoka inteligencja emocjonalna – powiedziała Marta Drinčić

- Jedną z takich cech, które my, kobiety, mamy niezwykle rozwiniętą, jest empatia. To pozwala nam patrzeć na naszego pracownika jak na osobę, która ma wysokie kompetencje, która ma dużą wiedzę i umiejętności, ale która ma także emocje. Zdajemy sobie sprawę, że każda z tych osób, z którymi pracujemy, jest różna. A teraz tak dużo mówi się o różnorodności, jak bardzo jest ona potrzebna, bo dzięki temu firmy mogą mieć naturalnie szybszy wzrost. I rzeczywiście nam, kobietom, wyczucie tych różnych osobowości przychodzi naturalnie. - Monika Rajska-Wolińska chętnie dzieliła się doświadczeniem nie tylko kobiety-liderki, ale także mentorki wspierającej młode pokolenie kobiet - Mamy też bardzo silny zmysł załagodzania, czyli szukania rozwiązań. Co, szczególnie w tak trudnych czasach, jak obecne, jest bardzo ważne nie tylko dla samej organizacji, ale też dla naszych klientów.

- Podchodzimy do tematów służbowych z niezwykłym zaangażowaniem i słuchając własnego instynktu jesteśmy w stanie odnosić sukcesy na wszystkich płaszczyznach. Pokazując naszą emocjonalność, mówiąc otwarcie o swoich potrzebach, nie boimy się przy tym oceny innych osób. Potrafimy szybko wyciągać wnioski i konsekwentnie dążyć do określonego celu - stwierdziła Katarzyna Jedynak z firmy 4Life Direct, gość konferencji – Nasza pracowitość i sumienność pozwalają nam przeradzać pomysły na konkretne czyny. Jednak pełen sukces możemy osiągnąć wyłącznie w sytuacji, gdy pozostajemy w zgodzie ze sobą i swoimi wartościami.

- Świadomość kobiet co do możliwości rozwoju osobistego, rozwijania swojej kariery i godzenia różnych ról znacząco wzrosła w ciągu ostatnich lat. Sprzyjają temu różne inicjatywy, programy edukacyjne i konferencje skierowane do kobiet, w tym także bardzo ciekawa konferencja zorganizowana przez Helping Hand. – powiedziała Nina Vincenz-Krajewska z GPW.

Z kolei naturalnym wrogiem, utrudniającym kobietom pięcie się po szczeblach kariery, może być perfekcjonizm, o czym mówiła posługując się przykładami psycholożka biznesu Katarzyna Olszyńska: – Perfekcjonizm w biznesie nie jest „uroczą cechą”, którą się ceni, ale rysem charakteru, który zamiast pomagać, może nas niszczyć.

Dwa inne tematy, poruszone podczas panelu oraz w kuluarach, gdy rozmawiałam z naszymi gośćmi i ekspertami, były ageizm oraz międzypokoleniowe dzielenie się doświadczeniem.

- W Polsce ageizm ma się on bardzo dobrze, dodatkowo połączony jest z dyskryminacją kobiet. Najgorzej na rynku pracy mają kobiety 50+. Warto zwracać uwagę, by wiek nie był najważniejszym kryterium przydatności do pracy zawodowej. Wiele kobiet stale się rozwija, szkoli, wykorzystuje dotychczasowe i zdobywa nowe kompetencje. Pracodawcy nie powinni traktować ludzi w średnim wieku jako jednorodnej grupy, tylko dlatego, że przekroczyli jakiś wiek. – powiedziała występująca w panelu Liderka Katarzyna Kloskowska-Kustosz, psycholog i coach pracująca z Helping Hand.

Ageizm jest nadal niezauważanym problemem w organizacjach. Jako kobiety-liderki powinnyśmy stworzyć mechanizmy, które zapewnią osobom po 50-tym roku życia możliwości przekwalifikowania się, oraz równe szanse w procesach rekrutacyjnych. – dodała druga panelistka, Anna Berczyńska z ABSL

- Wierzę, że nadal warto mówić głośno i dużo o szkodliwym, i niesprawiedliwym zjawisku ageizmu, zwłaszcza że coraz starsze osoby pozyskują sprawność w obsłudze nowych technologii, a ich kondycja psychofizyczna jest nieporównywalnie lepsza w zestawieniu z pokoleniami naszych pradziadów, więc nie ma podstaw ani argumentów do ich wykluczania. Co więcej, takie osoby są często w najlepszej fazie swojego potencjału zawodowego. – podjęła temat Magdalena Brzeska z Polskiego Stowarzyszenia Marketingu SMB.

- Z pewnością dobrze jest szerzej spojrzeć na takie zagadnienia jak „szklany sufit” czy „ageizm” i uświadamiać o istniejących wciąż barierach nie tylko w odniesieniu do kobiet, ale także mężczyzn. Im więcej, częściej będziemy szczerze i otwarcie rozmawiać o tych istotnych tematach, tym większa jest szansa na znalezienie i wprowadzenie wielu efektywnych rozwiązań. Publiczne dyskusje, w których przedstawiane są różne punkty widzenia na te tematy są niezwykle ważne i cieszę się, że organizowane są tego typu konferencje. – dodała Katarzyna Jedynak.

Czy pokolenia młodych kobiet, Milenialsek i Zetek są rzeczywiście bardziej ambitne niż ich starsze koleżanki i czego możemy uczyć się od młodych pokoleń uczyć? O to także zapytałam w przerwie między panelami niektóre z uczestniczek i ekspertek.

- To sprawa bardzo indywidualna, ale z pewnością mogłybyśmy brać przykład z "Milenialsek i Zetek" w kwestii dbałości o rozwój zawodowy, nie zaniedbując życia osobistego. Doskonale byłoby łączyć innowacyjne, podążające na trendami podejście z cennym doświadczeniem, wymieniać się wiedzą, wspierać się – zaznaczyła psycholog Marta Drinčić, której materiały (podcasty i video) na temat Siostrzeństwa i wspierania się kobiet znajdziemy na platformie Helping Hand.

- W kontekście ambicji uważam, że nie zmieniło się wiele: Kobiety były, są i będą bardzo ambitne. Obecnie jest nam na szczęście coraz łatwiej realizować swoje ambicje na różnych polach. Jeśli chodzi o międzypokoleniowe dzielenie się doświadczeniem, to moim zdaniem jest ono jedną z największych wartości polityki „Diversity and Inclusion”, którą wprowadza coraz więcej firm. Tworzenie różnorodnych - także pod względem wieku- zespołów i środowiska, w którym ich członkowie czują się akceptowani i doceniani sprzyja rozwojowi zarówno organizacji, jak i nam samym. – stwierdziła Nina Vincenz-Krajewska.

- Mówi się, że Milenialsi to idealiści, a Pokolenie Z to pragmatycy. Nie warto jednak trzymać się stereotypów i szukać między nami rozbieżności, lepiej skupić się na tym co nas łączy i wykorzystywać najlepsze z cech do osiągania coraz lepszych wyników. Różnorodność pokoleniowa w miejscu pracy ma ogromną wartość. Wszyscy od siebie nawzajem się czegoś uczymy – każda osoba na dane kwestie czy zadania patrzy inaczej, rozwiązuje i analizuje w inny sposób, a takie bogactwo spojrzeń może prowadzić do nieoczekiwanych wyników i spektakularnych sukcesów. Ważna jest otwartość na drugiego człowieka. – dodała Katarzyna Jedynak z promującej różnorodność zespołów firmy 4Life Direct.

- Te pokolenia mają więcej rozmaitych możliwości, a ponieważ doskonale panują nad narzędziami i metodami wyszukiwania informacji, ta świadomość różnorodności ofert i ścieżek rozwoju także rośnie. Mnie osobiście zachwyca otwartość tych pokoleń na bogactwo możliwości (nie tylko zawodowych) w połączeniu z odwagą ich wykorzystania oraz przedsiębiorczością. Świat stoi przed nimi otworem i one naprawdę potrafią i nie boją się z tego czerpać. Na pewno też ich dążenie do równowagi między pracą a życiem ‘po godzinach’ warte jest refleksji starszych generacji. – powiedziała Magdalena Brzeska – Myślę, że z naszej strony powinniśmy pokazywać im znaczenie takich wartości jak lojalność, solidność i odpowiedzialność w codziennej praktyce zawodowej, bo jest to obszar opiniowany jako trudny przez pracodawców zatrudniających młode osoby.

 Takie otwarte dyskusje na temat współczesnych ról Kobiet, stojących przed nami wyzwań i możliwości powinny być kontynuowane, co do tego wszystkie moje rozmówczynie i goście uczestniczący w sierpniowej Konferencji zgodzili się bez namysłu. Sam fakt, że Helping Hand udało się zorganizować to inspirujące spotkanie i zgromadzić tak różnych ekspertów ma znaczenie – to pierwszy krok w stronę dalszych rozmów.

 Misja poruszania ważnych tematów, dyskusji o problemach związanych ze współczesnymi zagrożeniami narażającymi samopoczucie i zdrowie psychiczne nas wszystkich, nie pozwala się zatrzymać ekipie Helping Hand. Chcemy nie tylko wskazywać problemy, ale także podkreślać dotychczasowe osiągnięcia w równouprawnieniu i możliwości stojące przed nami, kobietami.

Psycholodzy, trenerzy biznesu, seksuolodzy tworzący treści edukacyjne dla Helping Hand kontynuują rozpoczęty wątek dotyczący Kobiet nagrywając nowe podcasty, webinary i video edukacyjne, które są dostępne dla każdego użytkownika platformy w dowolnej chwili.

A w listopadzie rozszerzymy naszą dyskusję, tym razem koncentrując się na Mężczyznach.

Rozmowy przeprowadziła i opracowała tekst: Anna Kruszczyńska, Dyrektor Programowy w Helping Hand

Fot. Adam Litwiniuk